BLESSUM In Blessum gaat het hele dorp straks naar de kerk. De monumentale dertiende-eeuwse Mariakerk boven op de terp herbergt een knusse woonkamer voor alle dorpelingen.
Blessum maakt met vereende krachten de kerk klaar voor de feestelijke opening. De Mariakerk is opnieuw ingericht en doet nu ook dienst als dorpshuiskamer.
Een knetterende maaier ratelt woensdagmiddag op de terp in het in najaarsrust gedompelde Blessum. Handige mannen rollen de mouwen van hun overalls op en maken het groen rondom de Mariakerk spic en span. Onder de strak geschoren haag trekken ze in grote halen nog een bezem en dan zwijgen de machines en keert de rust terug. Klaar, niks meer aan doen.
„De rûchste pôlen noch efkes koartwike. Ek wer klear, moai”, zegt Jan Mennema die vanuit de deur van de oude Mariakerk een blik werpt op zijn bezige dorpsgenoten. „Kom der yn, hjir binne we ek noch mei de lêste saken dwaande.” In het keukentje steekt Angelique Esser haar hoofd om het hoekje. Ze stopt nog gauw een vuilniszak in de afvalemmer en borstelt een laatste ronde door het toilet. Blessum zet de puntjes op de i voor de feestelijke opening een dag later van hun Dorpshuiskamer.
Eén keiharde eis: ‘It bliuwt ús tsjerke’
Blessum kwam voor vergaderingen, feestjes en dorpsactiviteiten altijd al samen in hun geliefde monumentale kerk die stamt uit de dertiende eeuw. Maar de typische indeling met lange kerkbanken en een smal pad maakte het godshuis verre van ideaal als dorpshuis. „It wie gjin noflike setting”, schetst Mennema de oude situatie. „Ast bygelyks in fergadering hiest, setten wy wol tafels yn it gongpaad. Mar as ien nei it húske woe, moast elk fan it plak.”
Het dorp wilde de kerk dolgraag verbouwen, en schakelde bouwkundestudenten in om mee te denken in de plannen. Er lag maar een harde eis waaraan voldaan moest worden, zegt Mennema die voorzitter is van de plaatselijke commissie van de Alde Fryske Tsjerken, de stichting die eigenaar is van de kerk.
‘It plak dêr’t wy trouwe en rouwe en tsjinsten fiere’
„Wat der ek betocht wurdt, it bliuwt ús tsjerke. It plak dêr’t wy trouwe en rouwe en tsjinsten fiere wolle.” Het kerkinterieur mocht veranderd maar niet helemaal verdwijnen. Bovendien moest de rijke historie van het monument in de plannen worden verweven.
En dat is wondermooi gelukt, zeggen Esser en Mennema met een tevreden blik rondkijkend. Een deel van de banken is verwijderd en opgeslagen, andere zijn verrijdbaar gemaakt. Er is een mobiel keukenblok. De plankenvloer is deels verhoogd en geëgaliseerd waardoor een multifunctionele ruimte ontstaat.
Bij de werkzaamheden kwam een grafsteen van Epéus van Glinstra uit 1677 tevoorschijn. De vooraanstaande Blessumer woonde op Ringiastate, pal tegenover de kerk. Zijn bijzondere zerk is niet opnieuw onder de vloer verstopt, maar afgedekt met een glasplaat zodat hij zichtbaar blijft.
Onderduikdeurtje
Achter bij het orgel is een deurtje zichtbaar, wijst Mennema. „Dat lit sjen dat de tsjerke altyd plak bean hat oan elk.” Het luikje vertelt het verhaal van de twee Joodse broers Bert en Hans Heilbron die in de Tweede Wereldoorlog onderdoken in Blessum en op gevaarlijke momenten wegkropen op de zolder in de kerk.
Het kleine Blessum – het dorp telt 80 inwoners – heeft met elkaar, met vereende krachten van de kerk hun huiskamer gemaakt. Er is een jaar lang verbouwd. Afgelopen week is de boel ingericht. Er is gemaaid en geveegd en gepoetst. Alle puntjes staan op de i. Commissaris van de Koning Arno Brok komt donderdag de Blessumer droom openen. „Tiid foar feest.”
Artikel geschreven door Elizabeth Vogelzang, gepubliceerd in de Leeuwarder Courant, d.d. 25 augustus 2025
Foto’s: hoge noorden/Jacob van Essen
Recente reacties