Ter ere van de verbouwing van de Mariakerk maakte Durk Brouwer een speciaal kunstwerk. Deze ‘winskbeam’ heeft een plekje in de kerk gekregen. In Durk’s eigen woorden:
“Doe’t ik frege waard om in keunstwurk te meitsjen yn de renovearre tsjerke yn Blessum, wie it my fuortendaliks dúdlik dat it yn de nije frijkommen romte komme moast. In moaie romte no sûnder tsjerkebanken.
De keunstynstallaasje soe (mei in bytsje ferbylding ) in ‘winskbeam’ wurde.
It soe ienfâldich west hawwe om in keunstwurk fanôf de flier op te bouwen, mar ik fûn it wichtich om de nije romte optimaal te brûken en wat fan boppen ôf te meitsjen.
Der wie in gaadlike balk wêr de nylontried mei de latsjes oan hingje koene om sa in ‘winskbeam’ te meitsjen.
De latsjes binne makke fan ôffal planken dy’t tsjinne hawwe as sleatswâl en tige poreus en lichtgewicht troch de wurking fan modder en wetter. Dit jout de plankjes in moaie structuur en se binne unyk yn foarm.
It resultaat is in transparante ‘winskbeam’ mei minimaal gebrûk fan materialen, yn deselde blau/griene kleur as it tsjerkeplafond.“
Durk Brouwer
De ‘winsbeam’ van Durk Brouwer in de Mariakerk.Read More
De midsiuwske tsjerke fan Blessum is renovearre en ferbout ta hûskeamer fan it doarp! Op 25 septimber 2025 is de tsjerke iepene troch de Kommissaris fan Fryslân Arno Brok, de wethâlder fan de Waadhoeke Marja van der Meer en de foarsitter fan Alde Fryske Tsjerken Gerben Hoogterp. Sy mochten as earste in winsk ophingje yn de ‘Winskbeam’ in keunstwurk fan Durk Brouwer.
Harren boadskip wie, dizze tsjerke is 750 jier jong en kin op ‘e ny bydragen oan ferbining yn Blessum. As hûskeamer mei aktiviteiten fan en troch it doarp. Sy lokwinskje it doarp mei de ferboude tsjerke en binne der bliid mei dat it monumint troch it te brûken bestean bliuwt.
De tsjerke siet fol mei ynwenners en oare belutsenen. De iepening waard in moai evenemint mei bysunder oargelspel fan Lucas Wiersma en tefreden minsken dy’t sjogge en fiele dat de tsjerke útnoegjend is foar eltsenien. Dit is mooglik makke troch de stichting Alde Fryske Tsjerken, de stipers, it boubedriuw Julianus en it doarp. Yn it bysunder tank oan Kees Postma, Jan Mennema, Jetty vd Kamp en Angelique Esser.
BLESSUM In Blessum gaat het hele dorp straks naar de kerk. De monumentale dertiende-eeuwse Mariakerk boven op de terp herbergt een knusse woonkamer voor alle dorpelingen.
Blessum maakt met vereende krachten de kerk klaar voor de feestelijke opening. De Mariakerk is opnieuw ingericht en doet nu ook dienst als dorpshuiskamer.
Een knetterende maaier ratelt woensdagmiddag op de terp in het in najaarsrust gedompelde Blessum. Handige mannen rollen de mouwen van hun overalls op en maken het groen rondom de Mariakerk spic en span. Onder de strak geschoren haag trekken ze in grote halen nog een bezem en dan zwijgen de machines en keert de rust terug. Klaar, niks meer aan doen.
„De rûchste pôlen noch efkes koartwike. Ek wer klear, moai”, zegt Jan Mennema die vanuit de deur van de oude Mariakerk een blik werpt op zijn bezige dorpsgenoten. „Kom der yn, hjir binne we ek noch mei de lêste saken dwaande.” In het keukentje steekt Angelique Esser haar hoofd om het hoekje. Ze stopt nog gauw een vuilniszak in de afvalemmer en borstelt een laatste ronde door het toilet. Blessum zet de puntjes op de i voor de feestelijke opening een dag later van hun Dorpshuiskamer.
Eén keiharde eis: ‘It bliuwt ús tsjerke’
Blessum kwam voor vergaderingen, feestjes en dorpsactiviteiten altijd al samen in hun geliefde monumentale kerk die stamt uit de dertiende eeuw. Maar de typische indeling met lange kerkbanken en een smal pad maakte het godshuis verre van ideaal als dorpshuis. „It wie gjin noflike setting”, schetst Mennema de oude situatie. „Ast bygelyks in fergadering hiest, setten wy wol tafels yn it gongpaad. Mar as ien nei it húske woe, moast elk fan it plak.”
Het dorp wilde de kerk dolgraag verbouwen, en schakelde bouwkundestudenten in om mee te denken in de plannen. Er lag maar een harde eis waaraan voldaan moest worden, zegt Mennema die voorzitter is van de plaatselijke commissie van de Alde Fryske Tsjerken, de stichting die eigenaar is van de kerk.
‘It plak dêr’t wy trouwe en rouwe en tsjinsten fiere’
„Wat der ek betocht wurdt, it bliuwt ús tsjerke. It plak dêr’t wy trouwe en rouwe en tsjinsten fiere wolle.” Het kerkinterieur mocht veranderd maar niet helemaal verdwijnen. Bovendien moest de rijke historie van het monument in de plannen worden verweven.
En dat is wondermooi gelukt, zeggen Esser en Mennema met een tevreden blik rondkijkend. Een deel van de banken is verwijderd en opgeslagen, andere zijn verrijdbaar gemaakt. Er is een mobiel keukenblok. De plankenvloer is deels verhoogd en geëgaliseerd waardoor een multifunctionele ruimte ontstaat.
Bij de werkzaamheden kwam een grafsteen van Epéus van Glinstra uit 1677 tevoorschijn. De vooraanstaande Blessumer woonde op Ringiastate, pal tegenover de kerk. Zijn bijzondere zerk is niet opnieuw onder de vloer verstopt, maar afgedekt met een glasplaat zodat hij zichtbaar blijft.
Onderduikdeurtje
Achter bij het orgel is een deurtje zichtbaar, wijst Mennema. „Dat lit sjen dat de tsjerke altyd plak bean hat oan elk.” Het luikje vertelt het verhaal van de twee Joodse broers Bert en Hans Heilbron die in de Tweede Wereldoorlog onderdoken in Blessum en op gevaarlijke momenten wegkropen op de zolder in de kerk.
Het kleine Blessum – het dorp telt 80 inwoners – heeft met elkaar, met vereende krachten van de kerk hun huiskamer gemaakt. Er is een jaar lang verbouwd. Afgelopen week is de boel ingericht. Er is gemaaid en geveegd en gepoetst. Alle puntjes staan op de i. Commissaris van de Koning Arno Brok komt donderdag de Blessumer droom openen. „Tiid foar feest.”
Artikel geschreven door Elizabeth Vogelzang, gepubliceerd in de Leeuwarder Courant, d.d. 25 augustus 2025 Foto’s: hoge noorden/Jacob van Essen
De dorpshuiskamer in de Mariakerk van Blessum gaat donderdag (25 september) feestelijk en officieel open. Bij de opening hebben dorpsbewoners een belangrijke rol, evenals Arno Brok, commissaris van de Koning, wethouder Marja van der Meer, enkele bijzondere genodigden en vertegenwoordigers van stichting Alde Fryske Tsjerken. De kerk is eigendom van de stichting.
De dorpshuiskamer is een uniek project waarbij inwoners van het dorp betrokken zijn geweest van idee tot uitvoering. De rijke historie van de Mariakerk is daarin verweven. In die geschiedenis speelt samenwerken een grote rol, ook bij het beschermen van onderduikers. Tijdens de officiële opening komt dit verhaal aan bod.
De kerk is fors verbouwd. Sommige kerkbanken zijn verwijderd (en opgeslagen), andere zijn verrijdbaar gemaakt. De vloer is geëgaliseerd. Zo is een ruimte ontstaan die multifunctioneel in te zetten is. Tijdens het bouwproces is besloten een luik in de vloer te maken om een bijzondere grafsteen blijvend zichtbaar te maken. De kerk is ook verduurzaamd.
De kosten waren bijna € 255.000. Dat geld is opgebracht door donateurs en vrijwilligers van de stichting, particulieren, de gemeente Waadhoeke, het Iepen Mienskipsfûns van de provincie Fryslân, de Stichting Alde Fryske Tsjerken zelf èn fondsen, waaronder: Fonds Bolsward-Dronrijp 1993, Stichting Siebolt, Rabobank Coöperatiefonds, Meindersma-Sybenga Stichting, Zwerver Broersma Fonds, Van Cuijck Fonds, Restauratiefonds Peter Francis Segaar en Kijlstra Smid Fonds.
Alde Fryske Tsjerken viert haar 55-jarig bestaan in 2025-2026. Er zijn allerlei jubileum-activiteiten. Ook werkt de stichting aan een donateurscampagne. Een belangrijk uitgangspunt daarbij is dat de kerkgebouwen onmisbaar zijn voor de identiteit van Fryslân, en dat de kerken daarom ‘van ons allemaal zijn’.
De inloop is donderdag vanaf 14.30 uur, het programma start om 15.00 uur.
Naast de officiële opening van de Dorpshuiskamer, is er ook een informele bijeenkomst op zaterdagavond 27 september voor bewoners van Blessum.
Recente reacties